De Nederlandse media zijn ook erg nieuwschierig...

Als je wat langer in het openbare wiccawereldje rondloopt, merk je vanzelf dat wanneer mensen 'het' van je weten, ze je al gauw anders bekijken. Voor een bepaalde groep is dit uitermate interessant. Ik heb het hier over de media, waarbij ik dan met name de televisie en de kranten- en tijdschriftenbranche bedoel.

Wicca op televisie | Wicca in de gedrukte media


"Een beeld zegt meer dan duizend woorden"...oftewel wicca op tv

Veel programma-redacties zijn constant op zoek naar het laatste hippe, gekke of opruiende item, en men heeft blijkbaar in het hoofd dat hekserij daaronder valt. Uit mijn persoonlijke ervaring met de televisiewereld (waarin ik zelf werkzaam ben) weet ik een ding zeker, de dingen die op tv te zien zijn, zien we daar omdat ze de kijkcijfers moeten boosten. Niet vanwege de programma-inhoud zelf hoor, kijkcijfers zijn bij de commerciële zenders het enige argument waar adverteerders mee gelokt kunnen worden om zendtijd te kopen. Simpele zaak.

Wat dit met wicca te maken heeft? Op de diverse forums en mailinglijsten komen regelmatig vragen van redacteurs van tv programma's langs. Ze zoeken allemaal heksen die op tv willen. En heel veel mensen zien een optreden op tv als een prachtige kans om iets te doen aan de onwetendheid of foute ideeën omtrent wicca en hekserij. Op zich nobel. Maar wat blijkt nu, de programma's die een heks zoeken, zijn bijna altijd van het soort van Catherine, de Nachtsuite of Thomas. Ik noemt het het 'Sex-Met-Je Ex' genre van tv programma's. Zou je daarin werkelijk een intelligent gesprek kunnen voeren over religie, en dan nog zoiets ingewikkelds als wicca of hekserij?

Deze zaken hebben een erg genuanceerde aanpak nodig om het goed en duidelijk over te brengen. Dit vereist een zeker vertrouwen t.o.v. de interviewer, rust en tijd, een prettige sfeer. Juist deze dingen staan haaks tegenover wat televisie en televisie maken meestal is. Een van te voren opgenomen televisie interview zoals je het ziet op de buis is een sublimatie van een gesprek van misschien wel twee uur. Alle leukste, vreemdste, mysterieuze en spannendste uitspraken komen naar voren en worden op een heel andere manier tot een nieuw geheel aan elkaar geregen volgens de ideeën van de programmamaker. Wat op tv zal komen zal niet jouw visie zijn, maar die van de programmamaker op jou en wat je zegt (en wat uiteindelijk getoond wordt moet in veel gevallen ook nog eens verkopen, remember!). Het uiteindelijke itempje van misschien wel 3 minuten ofzo zal dan een wel heel anders iets zijn dan dat fijne gesprek van twee uur.

Vergeet niet dat televisie een heel conservatief medium is in zijn denkwijzen, mensen moeten niet iets nieuws voorgeschoteld krijgen, maar het oude in een nieuw jasje. Dus wees erop voorbereid dat de hekserige krijsen, doom-muziek, de zwarte katten en de vliegende heksen op bezems in het item kunnen opduiken. Maar wacht, was het niet de oorspronkelijke bedoeling deze stereotypen te ontkrachten? Vergeet het, het medium televisie bouwt juist op stereotypen, en gaat ze echt niet de deur uit doen omdat jij een boodschap hebt.


Mocht je toch de uitdaging aan willen gaan, dan wat serieuze tips om met 'de televisie' om te gaan:

-Vraag ruim van te voren om de vragenlijst die de interviewer wil gebruiken. Dan ben je voorbereid en kun je eventuele zaken die je niet weet uitzoeken. Het zal je ook helpen om de bedoelingen en het niveau van de interviewer in te schatten, en het maakt je relaxter.

-Bereid jezelf goed voor en hou duidelijk voor ogen wat je wilt overbrengen en hoe. Een goed idee is het om heel simpel hoofd- en bijzaken te blijven scheiden tijdens een gesprek. Het lijkt een trend om in programma's vooral de 'spectaculaire' bijzaken die men associeert met wicca en hekserij eruit te lichten. Hierdoor komt het overbrengen van de hoofdgedachte vaak in het gedrang. Probeer in een geprek telkens de focus terug te brengen op wat je wel belangrijk vindt.

-Wees je bewust dat op het moment dat de camera loopt, ALLES wordt opgenomen. Er bestaat niet zoiets als 'dat knippen jullie er toch wel uit he?'. Je kunt ook gefilmd worden zonder dat je het merkt. Dat bekende rode lampje op de camera kan n.l. ook uit.

-Het is een heel goed idee om niet met je volledige voor- en achternaam op tv te gaan. Je kunt naast veel positivie reacties n.l. ook in heel erg nare toestanden verzeild raken wanneer rare/nare mensen de moeite gaan nemen om je adres en telefoon na trekken..militante Jehova's, EO-ers, etc...je snapt het wel.

-Denk goed na over hoe je jezelf zult presenteren. TV gaat in feite alleen maar over eerste indrukken, het visuele spektakel, de vette looks. Afhankelijk van je motivatie om op tv te willen, kan je haast niet anders dan goed nadenken over hoe je jezelf presenteert. Op het moment dat jij daar zit en je vertelt dat je wicca bent, ben je niet alleen jezelf, maar voor de kijkertjes thuis ben je alle wicca's van Nederland. Wees je bewust van dit effect, want je kunt je er eenvoudigweg niet van distantiëren. Als je wil dat wicca gezien wordt als een normale, zij het wat onbekendere, religie, zul je dat in je uiterlijk moeten uitstralen. Je kunt wel jezelf willen zijn en in je prachtige fluwelen gothic jurk met cape en zwarte maquillage willen optreden. Dan wordt wel alle aandacht opgeëist door je exotische uiterlijk en komen je woorden nauwelijks meer over. Probeer je zo te presenteren dat de aandacht gaat naar wat je te zeggen hebt. Hetzelfde geldt trouwens ook voor je omgeving, wanneer je suggesties kunt doen. Een bos of strand is bijvoorbeeld een mooie, toepasselijke plek voor een interview over wicca en zal ook ondersteunen wat je wil overbrengen.

-Wanneer het interview opgenomen is, spot de itemregisseur de tapes en zal die er een eerste grove, zgn offline, montage van (laten) maken. Het grote koekenbakken is begonnen. Montage is de kunst van het weglaten. Regel wanneer je afspraken maakt voor het interview, dat je de definitieve versie van de montage mag bekijken voordat hij de online montage (definitieve montage voor de uitzendtape) ingaat, en dat jij accoord hiermee moet gaan voor uitzending. Leg dit alles vast op papier, dan ben je ingedekt. Ik kan me voorstellen dat dit allemaal wat onvriendelijk overkomt, maar in deze branche is het dom wanneer je niks regelt, je hebt dan namelijk geen (juridische) poot om op te staan als later blijkt dat iemand onverwacht erg ranzige dingen heeft uitgehaald.

-Bij (semi)live-uitzendingen ben je overgeleverd aan de gieren, dat moge duidelijk zijn. Er valt vaak niks voor te bereiden wat vragen betreft, de interviewer zal misschien niet eens geïnteresseerd zijn in wat je te zeggen hebt (heeft zich niet in het onderwerp ingewerkt en stelt domme vragen, waarop alleen domme antwoorden mogelijk zijn...), het publiek kan je in onverwachte situaties brengen, je medegasten kunnen raar zijn of overheersen waardoor jij je ei niet kwijt kunt. En over het eindresultaat heb je helemaal, totaal geen invloed. Mwah, persoonlijk zou ik zeggen....mijden. Dit zijn trouwens ook vaak de Sex-Met-Je-Ex programma's.

-Laat je niet snel verleiden tot het demonstreren van rituelen, magische handelingen, het showen van je magische tools etc. Naast het feit dat dit natuurlijk uiterst privé is, is dit juist het soort van ultieme spektakel waar tv-makers op kicken. Je woorden kunnen o zo boeiend zijn, maar het fonkelend staal van je athame, WOW, dat slaat toch alles. Die houden we d'r in. En zo'n ritueel is heel makkelijk uit context te trekken. Kijkers hebben echt geen benul van wat je staat te demonstreren, ook al leg je uit wat je aan het doen bent. 'Een beeld zegt meer dan duizend woorden', tja, alleen heb je dan totaal geen controle op wat er dan gezegd wordt.

-Besef dat een hele dag opnames maken met fijne mensen die lijken te begrijpen wat je doet, niet automatisch betekent dat het uiteindelijke item precies die sfeer en dat begrip gaat weergeven.

-Wees niet verbaasd wanneer ze plotseling afhaken wanneer je alles voor het interview probeert de regelen zoals jij dat wil, of het zelfs al geregeld hebt. Het kan best zijn dat ze het gevoel hebben dat ze niet gaan krijgen wat ze willen en dus verder zoeken naar iemand die wat makkelijker is of zich niet zo bewust is over hoe tv werkt.

Wicca in de gedrukte media...
Hier is wat prettiger mee te werken. Dat is ook weer inherent aan het medium. In de gedrukte pers gelden toch wat andere kwaliteitsstandaarden dan bij de televisie. Uiteraard ook weer afhankelijk van het soort blad of krant, maar toch, hier is het iets minder schrijnend. Over het algemeen is het minder kostbaar om een tekst te schrijven en zal een journalist er meer tijd voor uittrekken. Het initiatief voor een artikel komt ook vaak van de journalist zelf (en niet de redactie) wat toch zal zorgen voor een wat levendigere en natuurlijkere conversatie. Teksten in bladen zullen uitvoeriger moeten zijn en dieper in details gaan dan tv. De lezer moet immers een duidelijk idee hebben waarover de tekst ging na het lezen, anders is het een slecht artikel. Al met al is het een minder slecht idee al die reikhalzende journalisten uit de brand te helpen met een artikeltje dan die programmamakers. Een, misschien wat persoonlijke, opmerking dan toch wel. Zorg dat je je feiten op een rijtje hebt, en dat ze ook werkelijk kloppen. Als je dan toch historische claims maakt of zaken als feit presenteert, probeer dat dan te baseren op recent of in ieder geval grondig onderzoek. Niet dat het iemand wat boeit, maar het scheelt mij weer wat kromme tenen wanneer ik de boel in het archief opneem ;-)

Wat tips voor de omgang met de gedrukte media:

-Vraag van te voren de vragenlijst, dan kun je het niveau van het gesprek inschatten en kun je je enigszins voorbereiden.

-Uiterlijk is wat minder belangrijk, maar een beschrijving wordt wel erg vaak in artikelen gebruikt als toonzetting en sfeer voor de tekst. Wees je ervan bewust en verander eventueel je presentatie. De vertegenwoordigers-werking is een stuk minder dan bij tv. Je wordt in de bladen en kranten toch wat meer als een individu neergezet. Wanneer er foto's worden gemaakt, geldt weer hetzelfde als bij de tv. Foto's zullen op de pagina plaats innemen die met tekst gevuld had kunnen worden. M.a.w. plaatjes zorgen ervoor dat er minder van wat je te zeggen hebt, gepubliceerd wordt. Verder worden kranten en bladen gearchiveerd, dus een ietwat onflatteuze foto kan je blijven achtervolgen. Ook als je de wicca of de hekserij achter je hebt gelaten kunnen foto's in artikelen nog jaren later opduiken, iets om in gedachten te houden.

-Bepaal van te voren met de journalist (zwart op wit) dat je de uiteindelijke tekst te lezen krijgt, liefst met de lay-out en dat eventuele veranderingen opgenomen worden en onjuistheden gecorrigeerd worden. Dit alles natuurlijk ruim voor de deadline, dat ze niet het verhaal van, 'Jamaar het moet morgen naar/het ligt al bij de drukker' kunnen ophangen.

-Je echte naam en zaken als adresgegevens en telefoon ook hier expliciet niet laten publiceren. Ook hier kunnen vreemde mensen vreemde initiatieven ontplooien. Zo werd in een vrouwenblad 'per ongeluk' het telefoonnummer van een geïnterviewde heks gedrukt, wat het nummer van haar drukbevolkte studentenhuis bleek te zijn. Je leven wordt er dan niet rustiger op, kun je je indenken. En ook hier blijven de knipsels rondzwerven.

-Heb je nog nooit een interview gedaan, spreek dan af op een rustige openbare plek om het interview in ieder geval te beginnen, dan kun je daar inschatten of je het interview later nog in je huis wilt voortzetten of niet. Spreek je meteen thuis af en ben je een beetje gespannen, of is de sfeer een tikkie raar doordat de interviewer anders is dan je verwachtte (je laat meteen vrij veel van jezelf zien), dan kun je niet meer ergens anders heen gaan. Hou een beetje speelruimte voor jezelf.

-Weet voor welk blad je geïnterviewd wordt. De Fancy, Nieuwe Revu of de Onkruid...is toch wel meer dan een subtiel verschil.

Uit het bovenstaande blijkt wel dat je een mediaoptreden niet al te luchthartig kan opvatten. Niet in de laatste plaats omdat er toch nogal wat mensen zijn die een kater overhielden aan een artikel of een tv-item. Ergens draag je toch verantwoordelijheid over wat je naar buiten brengt en hoe je dat doet. Ik zou zeggen neem die verantwoordelijkheid dan ook werkelijk en doe er wat goeds mee. Veel succes als je je hieraan waagt!


all graphics & content © Mandragora, 1995-2017
En dit betekent dat het niet de bedoeling is graphics en/of tekst van deze site te kopiëren en op je eigen site te zetten.